Năm học mới đã bắt đầu ở Mỹ

Vì công việc, đầu tháng 8 vợ chồng con gái thứ hai chuyển từ thành phố Chicago bang Illinois đến thành phố San Jose bang California. Vấn đề tôi quan tâm nhất tại nơi ở mới là việc học tập của các cháu sẽ như thế nào trong tình hình dịch COVID-19 có chiều hướng gia tăng, đặc biệt là với trẻ em ở xứ cờ hoa này.
 Việc đầu tiên là đăng ký nhập học cho các cháu. Các con tôi chỉ mất mấy phút là hoàn thành công việc. Thủ tục chuyển trường nhập học rất  đơn giản. Chỉ cần quyển học bạ diện tử, bản sao hợp đồng thuê nhà được gửi vào mail nhà trường là xong xuôi. Việc học hành là một trong những quyền cơ bản của công dân Mỹ (trẻ sinh ra ở Mỹ theo luật là công dân Mỹ, dù bố mẹ là công dân nước ngoài). Nhà trường đương nhiên có trách nhiệm phải nhận các cháu vào học. 
 Mặc dù đã ở San Jose một thời gian, hàng ngày đưa đón ba cháu của con gái đầu tới trường, tìm hiểu khá kỹ về tình hình giáo dục của thành phố, nhưng tôi vẫn chưa yên tâm vì năm học mới sắp đến. Nếu trễ các cháu sẽ chịu nhiều thiệt thòi. Khác với Việt Nam, ở Mỹ không tổ chức lễ khai giảng. Nhà trường dành ngày đầu tiên đến trường để học sinh tham gia vào các hoạt động ngoại khóa và làm quen với giáo viên, bạn bè. Theo tôi, điều này rất cần cho học sinh mới chuyển trường.
 Theo thông lệ, các trường học tại Mỹ bắt đầu năm học mới vào khoảng giữa tháng 8 tới đầu tháng 9. Thời gian tựu trường tùy theo quy định của từng khu vực và từng bang. Ví dụ, các trường ở miền Đông bắt đầu năm học mới sớm hơn miền Tây vài tuần. Ở thành phố San Jose học sinh bắt đầu đến trường vào ngày 16/8.
 Thông thường, nhà trường thông báo ngày chính thức bắt đầu năm học mới trước một tuần cho phụ huynh. Trong những năm gần đây, nhiều trường ở San Jose còn mời các bậc phụ huynh tới gặp gỡ với giáo viên của con em mình trước một vài ngày. Sự kiện này được gọi là đêm giao lưu chuẩn bị cho ngày tựu trường (Welcome to back to school night) . Nó đang dần trở thành một ngày đáng nhớ với cha mẹ và học sinh (tương tự như ngày “Toàn dân đưa trẻ đến trường ở Việt Nam).
 Riêng ở các trường THCS và THPT, học sinh mới nhập trường sẽ tới trường sớm từ một đến hai ngày để tham gia vào các tiết học hướng nghiệp, giúp các em làm quen với ngôi trường mới cũng như nội quy và môi trường sống xung quanh. Tuy nhiên có những trường lại dành ngày đầu tiên này để chụp ảnh nhận dạng học sinh. Có trường dành cả tuần đầu tiên cho các em hoạt động ngoại khóa…
 Vì dịch dã nên đêm giao lưu chuẩn bị cho ngày tựu trường năm nay diễn ra theo hình thức trực tuyến. Theo yêu cầu của tôi, con gái vừa gửi qua mail  một số hình ảnh, thông tin và một số đoạn video về sự kiện này. 
 Cháu gái năm nay vào học lớp Kindergarten (ở Mỹ trẻ em 5 tuổi được xếp vào lớp mẫu giáo nằm trong trường tiểu học). Tôi được biết cô giáo của cháu tên là Kumimoto. Cô có 10 năm trong nghề với 2 bằng đại học, Đại học Tâm lý và Đại học Sư phạm (ở Mỹ người ta bắt đầu đề ra tiêu chuẩn giáo viên mầm non phải có trình độ thạc sỹ hoặc phải có hai bằng đại học).
 Trong buổi giao lưu trực tuyến với phụ huynh, cô giáo phổ biến những yêu cầu cụ thể về giáo dục đạo đức, giáo dục trí dục và kỹ năng theo tiêu chuẩn của bang, cùng với thời gian học, thời khóa biểu và các môn học: Reading (đọc), writing (viết), math (toán), Science/ Social Studies (những bài học về xã hội, tự nhiên) và Blended Learning (học tập kết hợp. Đây là một phương pháp học tập hiện đại được áp dụng phổ biến từ bậc học mầm non cho tới bậc đại học ở Mỹ. Tôi sẽ có bài viết riêng về chủ đề này trong tuần tới).
 Các con tôi không phải chuẩn bị cho các cháu bất cứ thứ gì. Cháu gái vào học lớp Kindergarten được phát một máy tính bảng. Cháu trai học lớp 4 được phát một máy tính cá nhân. Sách giáo khoa, vở ghi, bút và đồ dùng dạy học… tất cả đều do nhà trường cung cấp miễm phí để ở tủ riêng của lớp. Bữa ăn trưa ở trường cũng miễn phí. Vì dịch học sinh không được ăn búpfe như  những năm trước, bắt buộc học sinh phải ăn theo xuất hộp, nhưng học sinh vẫn được lựa chọn ăn theo thức ăn nấu/nướng với những món gì. Chỉ có điều trong hoàn cảnh dịch, các em được khuyến khích mang theo chai  nước cá nhân, không nên và hạn chế uống nước công cộng ở trường. Đồng thời các em phải tự mang theo khẩu trang và đeo khẩu trang trong lớp học.
 Tôi được biết nhiệm vụ năm học qua trang web giáo dục của một số bang như Cali, Colorado, Missouri từ đầu tháng 7. Họ yêu cầu nếu gia đình nào sợ con em mình bị mắc COVID ở trường thì có thể đăng ký chọn hình thức học trực tuyến hoặc học theo “mô hình học tập ở nhà” (mô hình học sinh không đến trường học, cũng không học trực tuyến của trường mà học theo chương trình bố mẹ lựa chọn theo quy định của bang. Xin xem bài Mô hình giáo dục tại nhà ở Anh và Mỹ cũng trong trang Facebook này). 
  Tuy vậy tôi rất băn khoăn, nếu học ở trường, nguy cơ lây nhiễm dịch là rất cao. Cán bộ công nhân viên của các nhà trường không bắt buộc phải tiêm chủng. Phụ huynh học sinh cũng vậy (thú thật là tôi không tin cách chống dịch của người Mỹ. Họ đặt quyền tự do cá nhân lên trên quyền lợi chung của cộng đồng). Mặc dầu cô giáo có nói về quy định giãn cách ở trường và học sinh được theo dõi, kiểm tra chặt chẽ. Giờ ăn, các cháu sẽ không ăn tại nhà ăn mà ăn ở ngoài trời có mái che trong sân trường và hạn chế nói chuyện trong thời gian dùng bữa (sân trường rộng gần chục ha).
 Thời gian này rỗi rãi, tôi đọc tất cả các tài liệu con gái gửi. Trong đó có bức thư ngỏ của Hiệu trưởng nhà trường, Tiến sỹ Jose M Torres gửi cho phụ huynh (ở Mỹ hiệu trưởng trường tiểu học thường là tiến sỹ). Tôi xin lược trích và phỏng dịch  một phần nội dung bức thư: 
 Chúng tôi rất mong được chào đón học sinh trở lại trường vào ngày 16 tháng 8, tức là chỉ còn gần một tuần nữa! Thực hiện mục tiêu trong năm học này, chúng tôi sẽ đảm bảo rằng mỗi học sinh được phát triển tối đa qua từng buổi học. Chúng tôi cũng sẽ luôn nỗ lực đầu tư các nguồn lực để đảm bảo cho các em được an toàn và khỏe mạnh.
 Chúng tôi biết các bậc phụ huynh có thắc mắc về tình hình COVID sẽ như thế nào khi năm học mới bắt đầu. Vì vậy chúng tôi đã hướng dẫn cho phụ huynh về những chủ đề quan trọng qua trang web của trường. Hướng dẫn này có thể được điều chỉnh và chúng tôi sẽ chủ động cập nhật cho các gia đình nếu có thay đổi. Hiện tại, nó bao gồm một số điểm sau:
1. Các quy định về sức khỏe: Để giữ an toàn cho học sinh và cán bộ công nhân viên, học khu đã yêu cầu thực hiện những quy định bắt buộc, bao gồm việc đeo khẩu trang, giãn cách xã hội và kiểm tra giám sát, kể cả việc test COVID hàng tuần. Ngoài ra, học khu đã đầu tư vào các nguồn lực như máy lọc không khí HEPA chống virus cho mỗi lớp học, máy phun khử trùng cấp bệnh viện cho cán bộ công nhân viên và học sinh trong trường học; các trạm khử trùng, sát khuẩn cũng sẽ được đặt ở những nơi thích hợp.
2. Về khai báo y tế và tình trạng sức khỏe của học sinh tại nhà: Năm nay, các gia đình sẽ thực hiện những yêu cầu kiểm tra sức khỏe hàng ngày trước khi học sinh đến trường. Yêu cầu phụ huynh trả lời các câu hỏi kiểm tra sức khỏe theo mẫu của học khu. 
 Phụ huynh sẽ gửi khai báo khi con đến trường mỗi ngày và không gửi khi học sinh không đến trường nếu các em bị ốm; cần thông báo cho trường nếu con vắng mặt vì  ốm, hay đi du lịch, hoặc vì đã tiếp xúc với trường hợp COVID-19 đã được xác nhận. Nếu con có kết quả dương tính với COVID-19, hãy gửi báo cáo theo địa chỉ: X.
3. Về kết quả học tập và chuyên cần: Phụ huynh học sinh sẽ được nghe hướng dẫn trực tiếp tại trường, năm ngày trong tuần. Các giáo viên sẽ báo cáo việc học hành hàng ngày tới phụ huynh theo một mẫu thống nhất. 
 Hướng dẫn này cũng đề cập đến những thông tin về những quy định được áp dụng cho tất cả các lớp học, bao gồm các khóa học đặc biệt như học nghệ thuật, âm nhạc và giáo dục thể chất.
4. Quy định hướng dẫn cho học sinh không đến trường: Năm học trước, khi học tập trực tuyến là phổ biến với nhiều học sinh, việc giảng dạy đồng thời (tức là dạy học sinh có mặt ở lớp học và học sinh học ở nhà cùng lúc) là thực tế phổ biến. Bây giờ đại đa số trẻ em sẽ học ở trường. Nếu học sinh không đến trường, hoặc bị cách ly do COVID-19, phụ huynh học sinh sẽ được khai báo theo hướng dẫn riêng.
5. Thời gian hoạt động ngoài trường học (đi siêu thị, đi dã ngoại, đi thăm trường trung học, đại học, bảo tàng, vườn thú) và tham gia các loại hình thể thao: Là một phần của sáng kiến Cùng nhau Tiến lên. Học khu đã và đang đầu tư trên 21 triệu đô la vào chương trình hoạt động ngoài trường học để đáp ứng nhu cầu học tập, nhu cầu xã hội và tình cảm của học sinh. 
 Các môn thể thao ở trường tiểu học và trung học cũng sẽ hoạt động trở lại theo lịch trình bình thường. Tuy nhiên tất cả học sinh, vận động viên ở lớp 5 phải xuất trình giấy chứng nhận đã tiêm chủng hoặc xuất trình giấy kiểm tra COVID-19 mỗi tuần một lần.
 Chúng tôi hy vọng các bậc phụ huynh xem hướng dẫn này là một nguồn thông tin  hữu ích khi chuẩn bị cho con em vào năm học sắp tới. Chúng tôi rất vui mừng chào đón học sinh trở lại trường. chúng tôi tự tin vào khả năng của mình để đảm bảo cho học sinh an toàn và khỏe mạnh trong khi cung cấp một nền giáo dục mà các em xứng đáng được hưởng.
 Đọc xong lá thư trên, có lẽ tôi chẳng còn lý do gì để lăn tăn nữa. Dù sao thì các cháu vẫn phải đến trường. Ba mẹ các cháu theo lịch của cơ quan phải đi làm trong tháng 9 và đầu tháng 10. Không thể để các cháu học trực tuyến ở nhà (theo luật các cháu ở nhà phải có người trong độ tuổi lao động trông nom). 
 Theo thống kê đầu năm của Liên bang, có 50,7 triệu học sinh phổ thông đến độ tuổi ghi tên và đến trường học trong năm học này. Trừ gần 5 triệu học sinh học theo mô hình ở nhà và khoảng hơn 3 triệu học sinh học trực tuyến, như vậy đại đa số học sinh đến trường học. Còn có những ý kiến này ý kiến nọ nhưng xã hội Mỹ đã thực sự bắt đầu trở lại trạng thái bình thường sau hơn một năm rưỡi chống dịch. Và việc mở cửa trường học là một minh chứng.
 Đến hôm nay các cháu nhà tôi đã học được hơn hai tuần. Các cháu rất vui khi được đến trường. Thỉnh thoảng chúng lại gọi cho ông để khoe về trường lớp. Bước đầu tôi thấy việc học hành của các cháu đều suôn sẻ. Hy vọng một, hai tháng tới sẽ có vắc xin COVID-19 cho độ tuổi từ 3 tới 11 tuổi theo như dự kiến của các hãng sản xuất của Mỹ. Đến lúc đó tôi mới thật sự yên tâm.