Công việc ở Mù Cang Chải

 Công việc ở Mù Cang Chải

Tôi được cử lên Mù Cang Chải (MCC) với tư cách là cố vấn Dự án MCC, đồng thời dự giờ thăm lớp ở thị trấn, ở vùng sâu vùng xa để đánh giá hiệu quả chương trình, đề xuất giải pháp cho những vấn đề còn tồn tại.

Dự án Mù Cang Chải là dự án dạy tiếng Anh miễn phí thông qua bộ môn toán và khoa học của tập đoàn EQuest tại Mù Cang Chải, một trong những huyện nghèo nhất của tỉnh Yên Bái và của đất nước.

Mù Cang Chải là huyện vùng cao nằm ở phía Tây của tỉnh Yên Bái, dưới chân dãy Hoàng Liên Sơn, cách Hà Nội 365km. Toàn huyện có 13 xã một thị trấn với trên 66.000 dân, chủ yếu là người dân tộc Mông (chiếm 91%), người dân tộc Thái (chiếm 5%), người Kinh (chiếm 4,5%) và một số dân tộc khác (khoảng 13 dân tộc).

Có 14 trường tiểu học và 14 trường trung học cơ sở (trong đó có một số trường trung học cơ sở và trung học phổ thông). Dự án MCC dạy tiếng Anh bao phủ tất cả 14 lớp 1 của 14 cơ sở giáo dục tiểu học, THCS trong điều kiện huyện gần như không có giáo viên tiếng Anh. EQuest phải tập huấn giáo viên các trường sở tại qua hình thức trực tuyến và phối hợp với giáo viên sở tại sử dụng bài giảng đã được số hóa để “cùng dạy” qua hình thức trực tuyến và trực tiếp.

Tôi gọi hình thức dạy học này là đồng/cùng giảng dạy. Ở Hoa Kỳ, một số nhà giáo dục coi đồng giảng dạy (co-teaching) là một hình thức/phương pháp giáo dục liên quan đến hai giáo viên làm việc cùng nhau lên kế hoạch giảng dạy và đánh giá học sinh trong một lớp học. Co-teaching thường được sử dụng như một cách thức để phối hợp ứng viên giảng dạy với một giáo viên có kinh nghiệm hay có chuyên môn hơn với tư cách là người cố vấn. Hình thức này cũng được thực hiện kết hợp giữa các giáo viên giáo dục đặc biệt, ngoại ngữ ở cấp học phổ thông nhằm thiết kế một lớp học hòa nhập, mang lại nhiều lợi ích cho học sinh.

Đồng giảng dạy khác với khái niệm trợ giảng. Trợ giảng (teaching assistant) là người hỗ trợ quản lý lớp, hỗ trợ học sinh không theo kịp tiến độ bài giảng, hỗ trợ giáo viên thực hiện một số công việc và chuẩn bị bài tập cho học sinh. Đối với giáo viên trợ giảng, yêu cầu về mặt chuyên môn không cao như giáo viên đứng lớp nhận sự hợp tác. Giáo viên ứng viên cùng giảng dạy (co-teacher) là giáo viên có bằng cấp sư phạm theo yêu cầu làm công tác giảng dạy, có thể giảng dạy độc lập, là người đồng hành, tổ chức, hướng dẫn và giảng dạy cho học sinh. Trong giờ học co-teaching, một người có thể đóng vai trò như giáo viên trợ giảng. Nhưng cả hai giáo viên đều có trách nhiệm như nhau đối với lớp học.

Trong kỷ nguyên số hiện nay, người ta mở rộng hình thức co-teaching với những lớp học có học sinh đông, lớp học song ngữ, lớp học tin, ngoại ngữ, STEM. Với Việt Nam, ở những nơi không có đủ các giáo viên chuyên môn như tin học, ngoại ngữ, STEM, các trường có thể sử dụng hình thức co-teaching: Một giáo viên dạy trực tuyến và một giáo viên cùng dạy ở lớp học; giáo viên đứng lớp sử dụng bài giảng số có sự hướng dẫn, phối hợp với giáo viên dạy trực tuyến; ghép giáo viên cùng giảng dạy với một giáo viên có kinh nghiệm, có chuyên môn hơn với tư cách là người cố vấn, sau một thời gian sẽ chuyển giao để giáo viên cùng giảng dạy đứng lớp độc lập.

Suốt tuần này chúng tôi phải di chuyển với lịch làm việc khá dày đặc. Nhìn chung còn tồn tại một số vướng mắc trong quá trình dạy và học, nhưng các giáo viên của MCC đã nắm vững công nghệ và sử dụng khá thuần thục bài giảng số. Hy vọng sau tết kết quả sẽ tốt hơn.

Vấn đề của dự án không chỉ nhằm phủ dạy tiếng Anh ở khối lớp 1, lớp 3 cấp tiểu học trên quy mô huyện MCC mà còn là vấn đề chuyển đổi số. Khi tất cả các nhà trường ở MCC sử dụng được bài giảng số thì cũng là “bắt tay” vào việc chuyển đổi số trong giảng dạy và học tập. EQuest quan niệm chỉ có chuyển đổi số mới xóa khoảng cách thành thị và nông thôn, khoảng cách miền núi và miền xuôi. Chính vì vậy chúng tôi tranh thủ thời gian để trao đổi, tập huấn về việc chuyển đổi số với phòng giáo dục, với các nhà trường.

Từ trước tới nay tôi thường làm việc với cấp tiểu học, trung học cơ sở và trung học phổ thông. Hôm nay lần đầu tiên tôi làm việc với cán bộ, giáo viên của một trường mầm non, Trường Mầm non Hoa Lan MCC. Đành rằng nhiệm vụ chuyển đổi số của mầm non cũng giống như cấp phổ thông, nhưng nó có những đặc thù riêng mà tôi chưa nắm được, dù trước đó tôi đã chuẩn bị “giáo án” riêng cho cấp học này.

Tôi rất xúc động về sự đón tiếp nồng hậu của cán bộ Phòng Giáo dục, của Cô giáo Hiệu trưởng Lê Thị Bích Huệ, Cô Phó hiệu trưởng và tập thể giáo viên nhà trường. Chính sự nhiệt thành, cầu thị và ý thức trách nhiệm của các cô trong việc thực hiện chuyển đổi số của ngành đã giúp tôi hoàn thành nhiệm vụ.

Qua buổi tập huấn, về cơ bản cán bộ giáo viên nhà trường đã nắm được việc ứng dụng công nghệ trong công tác quản lý, đào tạo và giảng dạy. Đặc biệt nhà trường đã có gần đầy đủ điều kiện về cơ sở vật chất như mạng máy tính, hệ thống máy tính, bảng tương tác thông minh và phần mềm quản lý học tập LMS.

Cũng qua buổi tập huấn, các cô đã biết sử dụng phần mềm dạy học trực tuyến OLM của Trường Đại học Sư phạm, biết vào trang web Khan Academy dành cho các lớp mầm non của Hoa Kỳ, biết sử dụng những bài học sớm trong trang Baby Einstein của Hoa Kỳ. Tôi hy vọng thời gian tới các cô có thể sử dụng thành thạo các nguồn tài nguyên giáo dục mở trên và đưa vào bài giảng kết hợp trực tiếp và trực tuyến trong phần mềm quản lý học tập mà Phòng giáo dục MCC đã trang bị cho các nhà trường.

Rất vui khi cán bộ chỉ đạo cấp mầm non của huyện và cô giáo Hiệu trưởng Lê Thị Bích Huệ thống nhất quyết định ra Tết sẽ thực hiện 2 tiết chuyên đề và sẽ gọi điện thoại thông báo cho tôi sau.